تصور کنید یک روز صبح گوشیتان را چک میکنید و متوجه میشوید که یکسری اپلیکیشن جدید نصب شده، یا حتی تماسهایی ثبت شده که شما هیچگاه آن را انجام ندادهاید. این سؤال به ذهنتان میآید: «آیا گوشی من هک شده است؟» هک شدن گوشی یکی از دغدغههای جدی این روزهاست، چرا که تمامی اطلاعات شخصی و حساس ما در تلفن همراه قرار دارد. اما چگونه بفهمیم چه کسانی به گوشی ما دسترسی دارند؟
خوشبختانه، روشهایی وجود دارد که با استفاده از آنها میتوانید تشخیص دهید آیا گوشی شما هک شده یا نه، علاوه بر آن میتوانید بفهمید که چه کسانی به گوشی شما دسترسی پیدا کردهاند. در این مقاله، به شما آموزش میدهیم که چگونه با استفاده از ابزارهای ساده و راهکارهای عملی، امنیت گوشی خود را بررسی کنید و از اطلاعاتتان محافظت کنید. در ادامه همراه سی تی سی کالا باشید.
چه کسانی به گوشی ما دسترسی دارند؟
وقتی صحبت از امنیت گوشی به میان میآید، یکی از نگرانیهای بزرگ این است که چگونه بفهمیم چه کسانی به گوشی ما دسترسی دارند؟ این موضوع به ویژه زمانی مهم میشود که نشانههایی از فعالیتهای غیرعادی مانند مصرف بیش از حد داده، تخلیه سریع باتری، یا پیامها و تماسهای ناشناخته مشاهده کنید. این علائم میتوانند نشاندهنده هک شدن گوشی یا نصب نرمافزارهای جاسوسی باشند که اطلاعات شخصی شما را در معرض خطر قرار میدهند.
برای اینکه بتوانید به درستی این مسئله را مدیریت کنید، لازم است گوشی خود را مرحله به مرحله بررسی کنید. از کنترل مصرف داده و تنظیمات دسترسی اپلیکیشنها گرفته تا شناسایی برنامههای ناشناس یا مشکوک، همه این اقدامات در ادامه توضیح داده میشوند. با رعایت این راهکارها، میتوانید امنیت گوشی خود را افزایش دهید و از دسترسیهای غیرمجاز جلوگیری کنید.
1. افزایش غیرعادی مصرف اینترنت
مصرف اینترنت گوشی یکی از نشانههای مهم برای شناسایی هک شدن گوشی است. اگر متوجه افزایش غیرعادی در مصرف دادههای موبایل خود شدهاید، ممکن است برنامههای جاسوسی روی گوشی شما نصب شده باشند. این برنامهها از اینترنت استفاده میکنند تا اطلاعات شما را دانلود کرده و به افراد دیگر ارسال کنند.
برای اینکه مطمئن شوید چه چیزی باعث این افزایش شده، میتوانید میزان مصرف دادههای گوشی را بررسی کنید. در ادامه روش بررسی مصرف اینترنت در گوشیهای آیفون و اندروید را برایتان توضیح میدهیم.
بررسی میزان استفاده از اینترنت در آیفون
برای اینکه بفهمید کدام برنامهها در گوشی آیفون یا آیپد شما بیشترین مصرف اینترنت را دارند، مراحل زیر را دنبال کنید:
- وارد تنظیمات (Settings) گوشی خود شوید.
2. گزینه Cellular یا Mobile Data را انتخاب کنید (بسته به زبان تنظیمات گوشی شما).
3. به پایین اسکرول کنید تا اطلاعات دقیق مصرف اینترنت را ببینید.
در این بخش میتوانید مقدار کل دادههای مصرفی و میزان مصرف هر اپلیکیشن را مشاهده کنید. اگر فعالیتهای مشکوکی از هک شدن گوشی دیدید، ممکن است گوشی شما مورد سوءاستفاده قرار گرفته باشد. برای راحتی بیشتر، میتوانید آمار مصرف را به طور دورهای با انتخاب گزینه Reset Statistics در انتهای صفحه ریست کنید.
بررسی میزان استفاده از اینترنت در اندروید
در گوشیهای اندرویدی، فرآیند بررسی مصرف اینترنت بسته به مدل دستگاه ممکن است کمی متفاوت باشد، اما معمولاً به این روش انجام میشود:
1.وارد تنظیمات (Settings) شوید.
2.گزینه Mobile Network Settings یا مشابه آن را پیدا و باز کنید.
3. روی بخش App Data Usage بزنید.
در این بخش، مانند آیفون، میزان کل دادههای مصرفی و میزان مصرف هر اپلیکیشن در یک بازه زمانی مشخص نمایش داده میشود. این امکان به شما کمک میکند تا فعالیتهای غیرعادی یا مصرف مشکوک اینترنت را شناسایی کنید.
توجه به مصرف اینترنت یکی از راههای ساده و مهم برای شناسایی هک شدن گوشی است. بررسی دورهای دادهها میتواند شما را از فعالیتهای مشکوک مطلع کند و از امنیت اطلاعاتتان اطمینان حاصل کنید.
2. فعالیت غیرعادی در اکانت گوگل
فعالیت غیرعادی در اکانت جیمیل میتواند نشانهای از نفوذ به گوشی شما باشد. نشانههایی مانند ورودهای غیرمعمول یا فعالیتهای مشکوک در پلتفرمهایی مثل گوگل و فیسبوک را جدی بگیرید، چرا که ممکن است این اتفاقها به هک شدن گوشی شما مرتبط باشد. اگر مشکوک هستید، اولین اقدام تغییر رمز عبور و سپس بررسی فعالیتهای ورود به حسابتان است. این مراحل میتواند از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند و امنیت اطلاعات شما را بازگرداند.
برای محدود کردن افرادی که به اکانت شما متصل هستند، کافی است از طریق لینک زیر اقدام کرده و تمامی افرادیکه به اکانت شما دسترسی دارند را مشاهده کرده و یا دسترسی را محدود کنید.
چه کسانی به اکانت جیمیل من دسترسی دارند؟
3. نوتیفیکیشنهای عجیب
اگر با نوتیفیکشنهای مختلف مثل هشدارهای جعلی ویروس یا درخواستهای عجیب مواجه میشوید، ممکن است نشانهای از آلوده شدن گوشی شما به بدافزارهای تبلیغاتی باشد. این نوع بدافزارها با ارسال پیامهای آزاردهنده و حتی تلاشهای فیشینگ، امنیت شما را تهدید میکنند. هک شدن گوشی از این طریق میتواند اطلاعات شخصی شما را در معرض خطر قرار دهد. اگر چنین نوتیفیکیشنهایی دریافت کردید، فوراً اپلیکیشنهای مشکوک را بررسی و حذف کنید و از یک آنتیویروس مطمئن استفاده کنید.
4. کند شدن گوشی
اگر گوشی شما قدیمی یا پر از برنامههای مختلف باشد، کند شدن عملکرد آن طبیعی است. اما اگر گوشی شما جدید است و یا به تازگی با کاهش سرعت مواجه میشوید، باید نگران شوید. برنامههای جاسوسی از منابع پردازشی گوشی برای ردیابی اطلاعات شما استفاده میکنند که میتواند به کاهش سرعت دستگاه منجر شود. البته این علامت همیشه قطعی نیست، اما هک شدن گوشی ممکن است یکی از دلایل کاهش عملکرد آن باشد. به همین دلیل، اگر تغییراتی غیرعادی در سرعت گوشی خود مشاهده کردید، آن را نادیده نگیرید و بررسیهای لازم را انجام دهید.
5. ری استارت بدون اجازه
گوشی شما نباید بدون دلیل یا بدون اجازه شما ری استارت شود، مگر اینکه با یک خطای بحرانی رو به رو باشد. اما اگر ری استارتهای ناگهانی و مکرر رخ میدهد، ممکن است نشان دهنده هک شدن گوشی شما باشد. این احتمال وجود دارد که هکرها با دسترسی به دستگاه شما و دریافت مجوزهای مدیریت (Admin Rights)، کنترل آن را در دست گرفته باشند.
6. مسدود شدن ایمیلها
آیا همکاران یا دوستانتان به شما اطلاع دادهاند که ایمیلهای شما به دستشان نمیرسد؟ این موضوع میتواند نشانهای از وجود بدافزار در گوشی شما باشد. ممکن است هکرها به حساب ایمیل شما دسترسی پیدا کرده و از آن برای ارسال ایمیلهای اسپم استفاده کنند. در نتیجه، ایمیلهای واقعی و معتبر شما نیز به دلیل فعالیتهای مشکوک به عنوان اسپم شناخته شوند. اگر با چنین مشکلاتی مواجه شدید، این احتمال را در نظر بگیرید که دستگاه شما هک شده است و سریعاً اقدام به بررسی امنیت دستگاه و حسابهای خود کنید.
7. نویز در مکالمات تلفنی
امروزه تکنولوژی گوشیها آنقدر پیشرفته شده که نباید صداهای اضافی، نویز استاتیک یا اکو را در مکالمات تلفنی بشنوید. اگر چنین صداهایی مکرراً اتفاق میافتد و به نویزهای محیطی شباهت ندارد، ممکن است مکالمات شما تحت شنود باشد. این نویزها شامل صداهای کوچک، کلیک، یا هر صدای عجیب دیگری است.
8. پیامکهای عجیب
درست است که امروزه کمتر کسی از پیامک استفاده میکند. اما اگر پیامکهای عجیبوغریبی دریافت میکنید که حتی از پیامهای تبلیغاتی هم عجیبتر هستند، ممکن است این پیامها برای کنترل یک اپلیکیشن جاسوسی روی گوشی شما ارسال شده باشند. معمولاً این پیامها شامل ترکیبهای عجیبی از کاراکترها یا نمادها هستند. همچنین، اگر متوجه شدید پیامکهایی از گوشی شما ارسال شده که خودتان ارسال نکردهاید، احتمالاً هکرها کنترل دستگاه شما را در دست گرفتهاند.
9. گرم شدن باتری در حالت استراحت
اگر گوشی شما در حالت استراحت بدون هیچ دلیلی داغ میشود، این نیز میتواند نشانهای از هک شدن گوشی باشد. اپلیکیشنهای جاسوسی حتی در حالت استندبای هم در پسزمینه فعالیت میکنند و چون منابع زیادی مصرف میکنند، باعث افزایش دمای دستگاه میشوند. اگر این اتفاق بهطور مکرر رخ میدهد، حتماً دستگاه را بررسی کنید.
10. کاهش غیرعادی شارژ باتری
اگر باتری گوشی شما ناگهان سریعتر از قبل تخلیه میشود، بدون اینکه اپلیکیشن جدیدی نصب کرده باشید، ممکن است دلیل آن فعالیت اپلیکیشنهای جاسوسی باشد. این اپلیکیشنها برای ضبط صدا یا جمعآوری اطلاعات به انرژی نیاز دارند و این میتواند عمر باتری را کاهش دهد.
چطور از کنترل شدن گوشی جلوگیری کنیم؟
در صورت مشکوک شدن به هک شدن گوشی توسط جاسوسافزار، اقدامات زیر را انجام دهید:
1. رمز عبورهای خود را تغییر دهید:
تغییر رمز عبور یکی از اولین قدمهای ضروری برای مقابله با هک شدن گوشی است. البته این کار را از دستگاه دیگری انجام دهید. اگر از همان گوشی برای تغییر رمز عبور استفاده کنید، ممکن است هکر به راحتی همه اقدامات شما را زیر نظر بگیرد و مجبور شوید دوباره این کار را انجام دهید. تغییر رمز عبور را در تمامی ابعاد انجام دهید مانند:
- سیستم بانک
- ایمیل (کار و شخصی)
- Apple ID یا حساب های گوگل
- رمز عبور تلفن
- همهی شبکههای اجتماعی
به یاد داشته باشید که هرچیزی که در گوشی خود انجام میدهید ممکن است در معرض دید هکرها باشد. بنابراین، هنگام تغییر رمزها یا اطلاعات حساس، از دستگاهی امن و متفاوت استفاده کنید.
2. بروزرسانی منظم سیستم عامل
چه آیفون داشته باشید چه گوشی اندرویدی، بروزرسانی منظم سیستم عامل دستگاهتان از اهمیت زیادی برخوردار است. هک شدن گوشی معمولاً از طریق نقاط ضعف امنیتی در نرمافزار دستگاه شما اتفاق میافتد، جایی که هکرها میتوانند به اطلاعات شخصی و مالی شما دسترسی پیدا کنند.
3. گذاشتن تله برای هکر گوشی
یکی دیگر از روشهایی که میتوانید برای محافظت از هک شدن گوشی خود استفاده کنید، این است که به کمک نصب نرمافزراهای مختلف، هکر را به دام بیندازید.
این روش به خودی خود نمیتواند از نصب هرگونه نرمافزار جاسوسی یا دسترسی به اطلاعات شما جلوگیری کند، اما به شما کمک میکند تا هکر را در حال ارتکاب جرم دستگیر کنید یا حداقل او را منصرف کند، درست مانند دوربین مداربسته برای شرکت.
یکی از اپلیکیشنهای مفید برای این کار، اپلیکیشن Certo برای اندروید و آیفون است است که به کاربران اجازه میدهد تا از هر کسی که ممکن است بخواهد به گوشی شما نفوذ کند، یک عکس بیصدا بگیرند.
این ویژگی همراه با یک آلارم میتواند طوری تنظیم شود که هر بار که کسی به گوشی شما وارد میشود یا چندین بار رمز عبور نادرست وارد کند، فعال شود. این روش میتواند به عنوان یک راهکار امنیتی مفید برای جلوگیری از هک شدن گوشی عمل کند و به شما کمک کند تا از اطلاعات شخصیتان محافظت کنید.
4. ریست فکتوری گوشی
اگر احساس میکنید که گوشی شما هک شده و به نرمافزارهای جاسوسی آلوده شده است، یکی از راهحلها که میتوانید امتحان کنید، ریست فکتوری گوشی است. البته این روش باید تنها بعد از پشتیبانگیری کامل دادهها به دستگاههای خارجی یا فضای ابری انجام شود، زیرا تمام اطلاعات شما در طی این فرآیند حذف خواهند شد.
ریست فکتوری آیفون
- ابتدا وارد برنامه تنظیمات (Settings) در آیفون خود شوید.
- به پایین صفحه بروید و بر روی گزینه General کلیک کنید.
- در پایین صفحه، گزینه Transfer or Reset iPhone را انتخاب کنید.
- سپس روی Erase All Content and Settings ضربه بزنید. اگر از شما خواسته شد، کد عبور آیفون یا رمز Apple ID خود را وارد کنید تا تغییرات تایید شوند.
- در نهایت، روی Erase iPhone ضربه بزنید تا فرآیند ریست فکتوری آغاز شود. گوشی شما ریستارت خواهد شد و تمامی دادهها پاک میشود، به طوری که گوشی به تنظیمات کارخانه خود بازخواهد گشت.
ریست فکتوری اندروید
- وارد برنامه تنظیمات (Settings) گوشی اندرویدی خود شوید.
- محل دقیق این گزینه ممکن است بسته به نسخه اندروید و مدل گوشی شما کمی متفاوت باشد، اما به دنبال گزینههایی مانند System یا General Management بگردید.
- بر روی گزینه Reset یا مشابه آن کلیک کنید.
- سپس Factory Data Reset یا Erase All Data (Factory Reset) را انتخاب کنید.
- برای تایید، باید پین، الگو یا رمز عبور خود را وارد کنید. سپس روی گزینه Erase Everything یا مشابه آن ضربه بزنید تا فرآیند آغاز شود. گوشی شما ریستارت خواهد شد و تمامی دادهها حذف میشود، و به تنظیمات کارخانه باز میگردد.
با این روشها، اگر گوشی شما هک شده باشد، میتوانید آن را پاکسازی کرده و دوباره امنیت دستگاه خود را بازیابی کنید. البته باید توجه داشته باشید که ریست فکتوری آخرین راهحل است و پیش از آن باید مطمئن شوید که تمام اطلاعاتتان پشتیبانگیری شده است.
جلوگیری از هک شدن گوشی؛ پیشگیری بهتر از درمان است
اگر متوجه شدید افرادی به گوشی شما دسترسی دارند، باید اقدامات زیادی انجام دهید. اما قبل از وقوع حادثه میتوانید با چندین راهکار ساده اما کاربردی از گوشی همراه خود محافظت کنید:
- گوشی خود را بروز کنید: بروزرسانی سیستمعامل و اپلیکیشنها دلایل مشخصی دارند؛ یکی از مهمترین آنها رفع مشکلات امنیتی شناختهشده است.
- از آنتیویروس استفاده کنید: یک آنتیویروس ساده میتواند بسیاری از اپلیکیشنهای جاسوسی را بهراحتی شناسایی کند. استفاده از آنتیویروس بهویژه برای کاربران سیستمعاملهای ویندوز و اندروید توصیه میشود، چون این سیستمها بیشتر در معرض ویروسها، بدافزارها و جاسوسافزارها قرار دارند.
- از اپلیکیشنهای تأییدنشده استفاده نکنید: فعالسازی اپلیکیشنهای غیررسمی در دستگاههای اندرویدی امنیت گوشی شما را کاهش میدهد و آن را برای هکرها آسیبپذیر میکند.
- گوشی خود را بدون مراقبت رها نکنید: قفل کردن صفحه و جدا نشدن از گوشی امنترین روش برای جلوگیری از هک شدن گوشی است
- مراقب شبکههای Wi-Fi عمومی باشید: شبکههای Wi-Fi عمومی معمولاً باز هستند و نیازی به وارد کردن رمز عبور برای دسترسی ندارند. ممکن است بتوانید به این شبکهها در مکانهای عمومی مانند مراکز خرید، پارکها یا دیگر فضاهای عمومی متصل شوید. اما باید مراقب هرگونه اطلاعات شخصیای که از طریق Wi-Fi عمومی آنلاین به اشتراک میگذارید، باشید. هکرها به راحتی میتوانند به این نوع اتصال دسترسی پیدا کنند و آن را از شبکههای Wi-Fi امن که نیاز به رمز عبور دارند، راحتتر نفوذ کنند.
- هوشیار باشید: وبسایتهای مشکوک، پیوستهای ایمیل ناشناس یا لینکهای نامطمئن میتوانند خطرناک باشند. بنابراین روی چیزی که نمیشناسید کلیک نکنید.
- از تایید هویت دو مرحلهای استفاده کنید: تایید هویت دو مرحلهای یکی از بهترین روشها برای محافظت از گوشی شما در برابر هکرها است. این روش با درخواست دو نوع مختلف احراز هویت هنگام ورود به حسابهای آنلاین، مانند حساب iCloud و جیمیل، کار میکند. برای ورود به حساب، ممکن است از شما خواسته شود که شناسه Apple ID و رمز عبور خود را وارد کنید و همچنین کدی که از طریق پیامک ارسال شده است را وارد کنید. این اطلاعات اضافی باعث میشود تا هک شدن گوشی و دسترسی به دادههای خصوصی شما برای هکرها بسیار سختتر شود.
سخن پایانی
از آنجا که گوشیهای هوشمند به بخش جداییناپذیر زندگی ما تبدیل شدهاند، امنیت آنها باید در اولویت قرار گیرد. وقتی صحبت از چگونه بفهمیم چه کسانی به گوشی ما دسترسی دارند؟ به میان میآید، اهمیت شناسایی سریع هرگونه تهدیدی از جمله هک شدن گوشی بیش از پیش آشکار میشود. از نظارت بر اپلیکیشنها و تنظیمات امنیتی گرفته تا استفاده از ابزارهای شبیهساز برای دستگیری هکرها، همیشه باید هوشیار باشید.
اگر نگران امنیت گوشی خود هستید و به دنبال راهی برای حفاظت از اطلاعات شخصیتان هستید، سی تی سی کالا به شما کمک میکند تا با خرید گوشیهای اصل و امن، خیالتان راحت باشد. این فروشگاه اینترنتی با تضمین اصل بودن کالا، رضایت مشتریان و ارسال سریع، به شما اطمینان میدهد که همیشه از بهترین و امنترین محصولات دیجیتال برخوردار خواهید بود.